درباره زبان [یادداشت]

این فرضِ دور را شاید بتوان در نظر گرفت که تمامِ واژه‌هایِ زبان در اصل نام‌آوا بوده‌اند و بعد آوایِ‌شان را از دست داده‌اند و یک‌سره نام شده‌اند.

[قطعه]

برای س

مثلِ یک ساقه‌یِ تُرد

در سخن‌گفتنِ من می‌شکنی

دست‌ام از پیری

می‌لرزد

و از روی‌ِ نیاز

با چراغِ کلمات

رویِ این اسمِ کبود

نور می‌تابانم

دستِ من می‌لرزد

نورِ من آشفته‌ست

و تو در دورترین منزلِ این اسم

در آن واجِ نهان

می‌گریزی از نور

و از سکوت‌ات پیداست

که مشوش شده‌ای.

[یادداشت]

چه‌قدر دوریم. و دور نه به این معنی که راهی [هرچند نارسیدنی] در میان است.

از آن‌چه دوریم، ماهیتاً دور افتاده‌ایم. 

درباره‌یِ زبان [یادداشت]

شمارش از هم‌گروهی می‌آید. یا دقیق‌تر، شمارش بر فرضِ هم‌گروه بودن معنی پیدا می‌کند.

ملکوت[یادداشت]

ما چیزها را ناتمام حس می‌کنیم. چون در چیزها غیبی می‌بینیم ندیده و نشناخته.

پشتِ هرجسم هاله‌ای‌ست. ما می‌کوشیم به هاله دست بزنیم تا جسم شود. و هنگامی که هاله را دانستیم، هاله جسم می‌شود و منطقاً پشتِ هاله‌یِ دیگری‌ست و... .

و این حرفِ ظاهراً تکراری که «خداوند به خود قائم است.» یعنی که در خدا غیبی نیست. خداوند آخرین هاله‌ای‌ست که جسم می‌شود چون قائم به خود است. 

کمین [یادداشت]

خواندنِ کتاب با مدادی که مثلِ انگشتِ شش‌ام به دست چسبیده. رابطه‌یِ این مداد با سطرهایِ کتاب به عینِ ربطِ میانِ بازپرس است با متهم:

دقت، سخت‌گیری، خشونت، غلبه. و تساهل و دوستی‌ای که احتمالاً میانِ آن دو اتفاق می‌افتد. 

بازپرس در حرف‌هایِ متهم به دنبالِ حرف‌هایِ خوداش می‌گردد. او اگرچه برایِ یافتنِ جمله‌ای آشنا و به‌درد‌بخور گوش تیز کرده اما مطلقاً حرف‌هایِ متهم را نمی‌شنود. 

[یادداشت]

شاید ما در نهایت بتوانیم به درکِ مردگان نائل شویم اما بعید است که آن‌ها نیز قادر به درکِ ما باشند. چون جسم و زبانِ جهان بی‌حضورِ آن‌ها عوض شده.

«بگذارید مردگان مردگان را دفن کنند.» چون در تماسِ دستِ زندگان با جنازه‌یِ آن‌ها واژه‌ای گفته می‌شود که بی‌گمان در گور آزارِ‌شان خواهد داد. 

پ.ن: جمله‌یِ داخلِ گیومه از انجیل است. 

[یادداشت]

آن‌چه سدِ بینایی‌‌ست، پشتِ سر است نه جلویِ چشم. 

در نگاهِ مستقیم، هیچ چیز میانِ چشم و پدیده مانع نیست. پس چرا نمی‌بینیم‌اش؟

چون پرده‌یِ چشم در پشتِ سر بافته می‌شود. 

قمارباز [یادداشت‌ شخصی]

این که «تو مرا نمی‌خواهی» هیجان‌انگیز است.

این که عاشق از پوسته‌یِ رنجورِ خود بیرون بیاید و از نیرویِ «خواسته‌نشدن» برایِ تکلم با شیطان استفاده کند.

ز ملک تا ملکوت [قطعه]

در من هزار آینه

پس

با هزار چهره می‌آیی

و اتفاقِ صورتِ تو

تا می‌افتد

استعاره به برقی می‌شود

و آینه را منسوخ می‌کند.

#

ببینید اش

دستی‌ست صریح

و بر آسمان

بریده می‌گذرد

رسولِ سنگ است

خبرِ لمس را 

بر توده‌هایِ هوا می‌کشد

و در ابرها

استخوان می‌رویاند.

#

بر تن

جدارِ مساحت و

در رگ

ردّ‌ِ غیب

درباره‌یِ شعری که از عبید خواندم [یادداشت]

با زبان چه کاری می‌شود کرد مقدس‌تر از خشونت کردن؟

زبان=ذهن=جهان=خدا

رویِ زبان و ذهن و جهان و خدا غبار می‌نشیند. و فقط با خشونت آشکار، با صراحت در زیبایی کردن می‌شود این غبار را پس زد. خداوند می‌‌گوید: کنتُ کنزاً مخفیاً فاحببت ان اعرف.

در زبانِ فارسی واژه‌ی خطر دو معنی دارد: یکی معنیِ امروزی‌اش که معادلِ dangerous انگلیسی‌ست و یکی هم به معنی بزرگ و ارزشمند. پس خطرناک هم یعنی ویران‌گر و هم یعنی ارزشمند. و عبید زاکانی به جد خطرناک است. چون ویران‌گر است. تمامِ غبار‌هایِ ذهن و زبانِ‌ ما را با طوفانِ شعر و نثرش می‌روبد و زبانِ‌مان را لختِ مادرزاد می‌کند. همه تجربه کرده‌ایم که در برهنگی چه خنکایی هست. پس عبید هم خطرناک است و هم خطرناک.

زیبایی مثلِ نور صریحِ خورشید چشم‌ِ‌مان را می‌زند. 

و این دو بیتِ ناصرخسرو هم به یادم آمد و این‌جا می‌نویسم‌اش:

ای به‌سویِ خویش کرده صورتِ من زشت

من نه چنان‌ام که می‌برند گمان‌ام

آینه‌ام من، اگر تو زشتی زشت‌ام

ور تو نکویی، نکوست صورت و سان‌ام